Active Directory (AD) เป็นโครงสร้างระบบจัดการผู้ใช้และความปลอดภัยของ Windows Server ที่พัฒนาโดย Microsoft ซึ่งมีไว้เพื่อใช้ในการจัดการและควบคุมการเข้าถึงและการใช้งานทรัพยากรบนเครือข่าย โดย AD เป็นศูนย์กลางของการจัดการผู้ใช้ ความเชื่อมโยงระหว่างอุปกรณ์ และการใช้งานทรัพยากรบนเครือข่าย เช่น โปรแกรมแชร์ไฟล์ ปริ้นเตอร์ โปรแกรมโทรศัพท์ และอื่น ๆ โดยใน AD จะมีหลักการความปลอดภัยที่สูง ซึ่งมีการกำหนดสิทธิ์การเข้าถึงและการใช้งานทรัพยากรของผู้ใช้งาน และจัดการการเข้าถึงและการใช้งานของผู้ใช้งานที่สูงขึ้น เพื่อให้มีความปลอดภัยและป้องกันการกระทำที่ไม่เหมาะสมบนเครือข่าย
นอกจากนี้ AD ยังมีบทบาทสำคัญในการจัดการกับอุปกรณ์ที่ใช้งานบนเครือข่าย เช่น คอมพิวเตอร์ โทรศัพท์ และแท็บเล็ต เพื่อให้การจัดการและดูแลรักษาเครือข่ายเป็นไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ อีกทั้งยังมีคุณสมบัติใน AD ที่ช่วยให้การจัดการผู้ใช้งานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ได้แก่ การจัดการตัวตนและการรับรองตัวตน การเชื่อมต่อและการใช้งานทรัพยากรของเครือข่าย การสร้างกลุ่มผู้ใช้งานและการกำหนดสิทธิ์การเข้าถึงทรัพยากร การจัดการคุณสมบัติของผู้ใช้งาน การสร้างโพรไฟล์ผู้ใช้งาน และการจัดการโดเมนและโพรไฟล์เครือข่าย เพื่อให้การจัดการผู้ใช้งานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและสามารถตรวจสอบได้อย่างง่ายดาย
ในการใช้งาน AD นั้น จำเป็นต้องมีบริการของ Windows Server เพื่อทำหน้าที่เป็นโฮสต์ของ AD และสามารถจัดการผู้ใช้งานและความปลอดภัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยผู้ใช้งานจะต้องมีบัญชีผู้ใช้งานในระบบ AD เพื่อเข้าถึงและใช้งานทรัพยากรบนเครือข่าย ซึ่งการจัดการผู้ใช้งานและสิทธิ์การเข้าถึงทรัพยากรนั้นสามารถทำได้ผ่านเครื่องมือต่าง ๆ ที่มีให้ใน AD เช่น Active Directory Users and Computers และ Group Policy Management Console
ในสมัยปัจจุบัน AD ยังคงเป็นเครื่องมือที่สำคัญในการจัดการและควบคุมเครือข่ายขององค์กร โดยเฉพาะในองค์กรขนาดใหญ่ ซึ่งมีจำนวนผู้ใช้งานและทรัพยากรบนเครือข่ายมากๆ โดยผู้ดูแลระบบ (System Administrator) จะใช้ AD เพื่อจัดการและควบคุมการเข้าถึงและการใช้งานของผู้ใช้งาน และเพื่อป้องกันการกระทำที่ไม่เหมาะสมที่อาจเป็นผลกระทบต่อความปลอดภัยของเครือข่าย
การสร้างกลุ่มผู้ใช้งานใน AD จะช่วยให้ผู้ดูแลระบบสามารถจัดการสิทธิ์การเข้าถึงทรัพยากรได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยสามารถกำหนดสิทธิ์การเข้าถึงทรัพยากรตามระดับความสำคัญและบทบาทของผู้ใช้งานได้ นอกจากนี้ ผู้ดูแลระบบยังสามารถกำหนดการจัดการคุณสมบัติของผู้ใช้งานเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน และสร้างโพรไฟล์ผู้ใช้งานเพื่อจัดเก็บข้อมูลและการตรวจสอบ
Active Directory Domain Services (AD DS)
Active Directory Domain Services (AD DS) เป็นบริการไดเรกทอรีของ Microsoft ที่ใช้ในการจัดการและควบคุมเครือข่ายขององค์กร โดย AD DS จะช่วยให้ผู้ดูแลระบบสามารถจัดการและกำหนดสิทธิ์การเข้าถึงทรัพยากรต่างๆ ในเครือข่ายได้อย่างมีประสิทธิภาพและง่ายดาย
AD DS ใช้โครงสร้างแบบไดเรกทอรี (directory structure) ซึ่งจะเก็บข้อมูลเกี่ยวกับองค์กร เช่น ข้อมูลผู้ใช้งาน เครื่องคอมพิวเตอร์ และอื่นๆ โดยใน AD DS จะมีโดเมน (domain) เป็นหน่วยงานหรือกลุ่มผู้ใช้งานที่สามารถจัดการด้วยวิธีเดียวกัน โดยผู้ใช้งานจะต้องลงทะเบียนเพื่อเข้าใช้งานทรัพยากรในโดเมนนั้นๆ
การใช้งาน AD DS จะมีประโยชน์ในหลายด้าน ด้านความปลอดภัย เนื่องจากผู้ดูแลระบบสามารถกำหนดสิทธิ์การเข้าถึงทรัพยากรได้อย่างแม่นยำ ด้านความสะดวกสบาย เนื่องจากผู้ใช้งานสามารถเข้าถึงทรัพยากรต่างๆ ในเครือข่ายได้ง่ายดาย และด้านการจัดการ เนื่องจาก AD DS จะช่วยลดภาระการจัดการทรัพยากรในเครือข่าย และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของผู้ใช้งาน
Azure Active Directory (Azure AD)
Azure Active Directory (Azure AD) เป็นบริการการตรวจสอบและการจัดการการรับรองตัวตนแบบคลาวด์ (cloud-based identity and access management service) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของพื้นที่คลาวด์ของ Microsoft Azure โดยจะช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถเข้าถึงและใช้งานบริการต่าง ๆ ที่พัฒนาโดย Microsoft ได้ง่ายขึ้น
Azure AD มีความสามารถในการจัดการการรับรองตัวตนและการเข้าถึงทรัพยากรขององค์กรอย่างปลอดภัย โดยสามารถใช้งานร่วมกับ Active Directory (AD) ซึ่งเป็นเครื่องมือการจัดการรับรองตัวตนและการเข้าถึงของ Windows Server ได้ ซึ่งจะช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถเข้าถึงและใช้งานทรัพยากรต่าง ๆ ขององค์กรได้โดยไม่ต้องเข้าสู่ระบบโดเมน (on-premises) ขององค์กร แต่สามารถเข้าถึงผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต (Internet) ได้อย่างปลอดภัย
Azure AD ยังมีความสามารถในการสร้างบริการต่าง ๆ เช่น Single Sign-On (SSO) ซึ่งช่วยลดการป้อนข้อมูลการรับรองตัวตนซ้ำซ้อนและเพิ่มความสะดวกสบายในการเข้าถึงและใช้งานแอพพลิเคชั่นต่าง ๆ ขององค์กร รวมถึงมีความสามารถในการจัดการผู้ใช้งานและกลุ่มผู้ใช้งานในระบบ โดยสามารถกำหนดสิทธิ์การเข้าถึงทรัพยากรต่าง ๆ และการจัดการการรับรองตัวตนของผู้ใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยการใช้งาน Azure AD ยังช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถเข้าถึงและใช้งานบริการต่าง ๆ ของ Microsoft ได้โดยไม่ต้องสร้างบัญชีผู้ใช้งานใหม่ และยังช่วยเพิ่มความปลอดภัยให้กับองค์กรด้วยการใช้งานระบบการรับรองตัวตนแบบ Multi-Factor Authentication (MFA) ซึ่งจะช่วยป้องกันการเข้าถึงไม่ถูกต้องจากบุคคลไม่ที่ได้รับอนุญาตในการเข้าถึงทรัพยากรขององค์กร
Azure AD ยังสามารถใช้งานร่วมกับบริการอื่น ๆ ที่พัฒนาโดย Microsoft ได้ เช่น Microsoft 365, Dynamics 365, Azure DevOps ฯลฯ ซึ่งช่วยเพิ่มความสะดวกสบายในการจัดการการรับรองตัวตนและการเข้าถึงของผู้ใช้งานในองค์กร
Azure AD Connect
Azure AD Connect เป็นเครื่องมือที่ใช้เชื่อมต่อระบบ Active Directory และ Azure Active Directory (Azure AD) โดยอัตโนมัติ ซึ่งช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถใช้งานบริการต่าง ๆ ของ Azure ได้ด้วยข้อมูลการรับรองตัวตนที่เดียวกันกับ Active Directory ขององค์กร
Azure AD Connect จะทำหน้าที่ซิงโครไนซ์ข้อมูลระหว่าง Active Directory และ Azure AD อย่างต่อเนื่อง ซึ่งรวมถึงการแก้ไขข้อมูลผู้ใช้งาน การเปลี่ยนแปลงในระบบ Active Directory และการสร้างผู้ใช้งานใหม่ใน Azure AD โดยอัตโนมัติ ทำให้ข้อมูลในทั้งสองระบบเป็นข้อมูลเดียวกัน และสามารถรักษาการรักษาความถูกต้องและความสมบูรณ์ได้
การใช้งาน Azure AD Connect จะช่วยลดภาระการบำรุงรักษาระบบ และช่วยเพิ่มประสิทธิภาพของการใช้งานระบบ โดยที่ผู้ใช้งานไม่จำเป็นต้องจดจำรหัสผ่านหลายระบบ และสามารถใช้งานได้รวดเร็วมากขึ้นด้วยความสามารถในการโหลดข้อมูลจาก Active Directory ไปยัง Azure AD อย่างรวดเร็ว และทำให้เกิดความสะดวกสบายในการบริหารจัดการผู้ใช้งานและกลุ่มผู้ใช้งานใน Azure AD
สรุปว่า AD เป็นเครื่องมือที่สำคัญในการจัดการและควบคุมเครือข่ายขององค์กร โดยผู้ดูแลระบบสามารถใช้ AD เพื่อสร้างกลุ่มผู้ใช้งาน จัดการสิทธิ์การเข้าถึงทรัพยากร และกำหนดการเชื่อมต่อเครือข่ายให้เหมาะสม ซึ่งจะช่วยเพิ่มความปลอดภัยของเครือข่าย และอำนวยความสะดวกในการจัดการเครือข่ายและตรวจสอบการใช้งานของผู้ใช้งาน ดังนั้น การใช้งาน AD เป็นสิ่งจำเป็นในการบริหารจัดการเครือข่ายองค์กรอย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย
